Archicad – Zastosowania wyrażeń w zestawieniach (Poradnik, tutorial)

Ta formuła pozwoli nam obliczyć cenę mieszkania przy ustalonym koszcie za m², a także łączną kwotę uzyskaną ze sprzedaży wszystkich lokali w analizowanym budynki.

Zaczynamy od otwarcia Menedżera właściwości (Opcje>Menedżer właściwości lub skrót Ctrl+Alt+Shift+W) i  utworzenia nowej grupy, którą nazwiemy „Kosztorys”. Następnie tworzymy nową właściwość „Cena za m2”. Wybieramy odpowiedni rodzaj danych czyli w tym przypadku „Ilość”, ponieważ cena jest wartością stałą, ale może mieć także wartości setne przez co liczba całkowita odpada. W polu „Wartość” wpisujemy przykładową kwotę, która na potrzeby ćwiczenia jest tutaj bardzo niska, żeby lepiej zauważyć późniejsze zmiany.

Na koniec trzeba pamiętać o  przypisaniu do właściwej klasy elementów, czyli stref. Jednak nie znajdziemy takiej klasy, bo tutaj są nazwane „Przestrzeniami”.

Kolejną potrzebną właściwością będzie „Cena mieszkania”, dla której podobnie jak w poprzednim przypadku wybieramy jako rodzaj danych „Ilość”. Wartością domyślną będzie tutaj „Wyrażenie” i w edytorze zaczynamy tworzenie formuły. Cena będzie iloczynem powierzchni pomieszczenia i kosztu za m2, więc wybieramy z listy parametrów i właściwości „Powierzchnię” przypisaną do stref oraz stworzoną przez nasz wcześniej „Cenę za m2”. Pomiędzy nimi wpisujemy znak mnożenia lub wybieramy go z listy funkcji z grupy „Operatory”.

W dolnej części edytora widzimy informację, że stworzone wyrażenie zawiera błąd. Jest to spowodowane kolizją pomiędzy wybranym rodzajem danych a wyjściowymi z tej formuły. W tym momencie będzie to powierzchnia, bo z wynik będzie miał jednostkę m2, a zdefiniowaliśmy to jako „Ilość”. Rozwiązaniem problemu będzie podzielenie całości przez 1 m².

Na koniec odpowiednio klasyfikujemy właściwość wybierając tak jak wcześniej „Przestrzenie”.

W tym momencie mamy już wszystkie potrzebne elementy, więc tworzymy nowe zestawienie klikając prawym przyciskiem myszy na „Zestawienia” w nawigatorze projektu i wybieramy „Nowe zestawienie”.  Nadajemy dowolną nazwę np. „Ceny mieszkań” oraz jako schemat odpowiednia będzie opcja „Elementy”.

W górnym polu wybieramy kryteria elementów branych pod uwagę w tym zestawieniu. Wybieramy z list rozwijalnych opcję „jest” oraz „Strefa”.

Teraz wybierzemy właściwości pokazane w zestawieniu w dolnej części czyli panelu „Pola”. Po wciśnięciu przycisk „Dodaj pola” pokazuje się lista, gdzie możemy rozwijać grupy i w ten sposób szukać potrzebnych elementów lub wpisując nazwę w górnej części okna. Dodajemy je do zestawienia poprzez podwójne kliknięcie we właściwość lub opcję „Dodaj”. W tym konkretnym przypadku wybieramy:  „Numer strefy”, „Nazwa strefy”, „Powierzchnia”(przypisana do kategorii stref), „Cena za m2” i „Cena mieszkania”.

Po zatwierdzeniu otrzymujemy taki rezultat:

Możemy też w „Ustawieniach schematu” przy właściwości „Cena mieszkania” wybrać opcję sumowania, co pokażę całkowitą kwotę uzyskaną ze sprzedaży lokali w budynku.

Ze względu na to, że cena jest tutaj wartością stałą, a zestawienia są interaktywne możemy zmieniać tą daną z  tego poziomu dla każdej strefy. Ceny przeliczą się automatycznie.

Formuła pokazywania kosztów w  złotówkach

Ta formuła pozwoli nam stworzyć właściwość, która będzie pokazywać obliczoną wartość z oznaczeniem waluty.

Otwieramy Menedżer właściwości (Opcje>Menedżer właściwości lub skrót Ctrl+Alt+Shift+W) i tworzymy właściwość o nazwie „Cena z jednostką”. Jako rodzaj danych tym razem wybieramy „Tekst”.

W edytorze wyrażeń wybieramy z  listy „CONCAT” z grupy funkcji tekstowych.

Jako pierwszy parametr wybieramy „Cenę mieszkań”, jednak jest to dana liczbowa, a funkcja CONCAT działa tylko na tekst. Musimy przekonwertować tą właściwość poprzez „STR”, która znajduje się w  grupie „Konwersja danych”.

Drugą wartością po średniku będzie odstęp pomiędzy liczbą i jednostką, dlatego stawiamy spację w cudzysłowie (" "). Kolejnym tekstem będzie skrót waluty także w cudzysłowie czyli „zł”.

Na koniec pamiętamy o powiązaniu z odpowiednią klasą elementów czyli „Przestrzenie”.

Teraz możemy dodać gotową właściwość do zestawienia. Minusem tej formuły jest to, że z powodu rodzaju danych zdefiniowanych jako tekstowe nie możemy zsumować całkowitej kwoty ze sprzedaży mieszkań w budynku.

Formuła obliczania liczby płytek

Ta formuła pozwoli nam obliczyć liczbę płytek zależną od powierzchni pomieszczenia.

Otwieramy Menedżer właściwości (Opcje>Menedżer właściwości lub skrót Ctrl+Alt+Shift+W) i tworzymy nową grupę o nazwie „Liczba płytek”. Następnie dodajemy nowe właściwości odpowiadające stałym wartościom potrzebnym do tego wyrażenia czyli „Długość płytki”, „Szerokość płytki” i „Fuga”. Jako rodzaj danych we wszystkich wybieramy „Długość” i wpisujemy odpowiednią wartość. Na koniec wybieramy „Przestrzeń” w klasach powiązanych elementów.

Następnie tworzymy wyrażenie obliczające powierzchnię płytki, czyli rodzajem danych będzie „Powierzchnia”. Po wybraniu wartości domyślnej jako „Wyrażenie” tworzymy formułę iloczynu sumy szerokości płytki i fugi oraz wysokości płytki i fugi, czyli parametrów utworzonych wcześniej. Później pamiętamy o powiązaniu właściwości z klasą „Przestrzeń"

Kolejna właściwość będzie miała za zadanie generować potrzebną liczbę płytek w zależności od powierzchni pomieszczenia. Możemy ją nazwać „Liczba płytek”, a rodzajem danych będzie tutaj „Liczba całkowita”. Wyrażeniem będzie stosunek Powierzchni przypisanej do kategorii stref i Powierzchni płytki. Po zatwierdzeniu przypisujemy właściwość do odpowiedniej klasy czyli „Przestrzeni”.

Dobrą praktyką przy obliczaniu liczby płytek jest stworzenie właściwości dodającej 10% do otrzymanego wyniku, ponieważ zawsze dobrze jest mieć pewien zapas w razie zniszczenia się pojedynczych sztuk. Rodzajem danych w tym przypadku także będzie liczba całkowita, a w wyrażeniu powiększamy parametr „Liczba płytek” o 0,1 wartości tej samej właściwości. Na koniec wystarczy już tylko wybrać jako powiązaną klasę „Przestrzeń”.

Mamy już wszystkie potrzebne elementy, więc możemy stworzyć zestawienie analogicznie jak w przypadku cen mieszkań. W panelu pól wybieramy takie parametry jak „Numer strefy”, „Nazwa strefy”, „Powierzchnia” przypisana do stref, „Wysokość płytki”, „Szerokość płytki”, „Fuga”, „Liczba płytek” i „+10%”.

W rezultacie otrzymujemy takie zestawienie:

Formuła zaokrąglania do standardowych wielkości

Ta formuła pozwoli nam zaokrąglić otrzymany wynik do standardowych wielkości czyli choćby długości belki czy ilości płytek w paczce.

Otwieramy Menedżer właściwości (Opcje>Menedżer właściwości lub skrót Ctrl+Alt+Shift+W) i tworzymy nową właściwość o nazwie „Paczka”. Wybieramy jako rodzaj danych „Liczbę całkowitą”, a w wartości domyślnej wpisujemy ilość płytek w paczce. Na koniec pamiętamy o  odpowiedniej klasyfikacji czyli „Przestrzeni”.

Następnie tworzymy właściwość „Zaokrąglenie”. Wybieramy jako rodzaj danych „Liczbę całkowitą”, a w wartości domyślnej „Wyrażenie”. Wykorzystamy tutaj funkcję MROUND, która ma trzy podtypy:

• MROUND – zaokrągla do wielokrotności podanej liczby zgodnie z regułami matematycznymi w górę lub w dół
• MROUNDUP - zaokrągla do wielokrotności podanej liczby zawsze w górę
• MROUNDDOWN - zaokrągla do wielokrotności podanej liczby zawsze w dół

W tym przypadku wybierzemy MROUNDUP, bo lepiej mieć więcej płytek niż mniej. Jako parametr zaokrąglany wybieramy powiększoną ilość płytek czyli właściwość „+10%”, a wielokrotnością będzie ich liczba w paczce czyli „Paczka”. Po zatwierdzeniu wyrażenia wybieramy jeszcze odpowiednią klasę powiązanych elementów czyli „Przestrzeni”.

Na koniec możemy dodać jeszcze jedną właściwość obliczającą ilość paczek. Rodzajem danych będzie „Liczba całkowita”, a wyrażenie będzie ilorazem parametru „Zaokrąglenie” i „Paczka”. Przypisujemy ją podobnie jak wcześniejsze elementy do „Przestrzeni”.

Dodajemy stworzone właściwości do panelu pół w „Ustawieniach schematu” zestawienia. Możemy odznaczyć także opcję sumowania ilości paczek, żeby poznać całkowitą potrzebną liczbę. Otrzymujemy taki rezultat:

Ilość sztuk w  paczce jest tak jak w przypadku ceny za m2 wartością, którą możemy zmieniać dla każdego pomieszczenia osobno z poziomu zestawienia.

Jeżeli chcielibyście dowiedzieć się więcej na temat Archicada zapraszamy do zapoznania się z ofertą kursów Archicada, które udostępniamy na stronie.

Autor: Daria Janik